طبق برخى تفاسیر، حروف رمزى کهیعص، (حروف مقطعه قرآن در اول سوره مریم)،اشاره به حوادث یا فضایل یا مسایلى دارد که اهل بیت به علم آن آگاهند.از جمله تفسیرها و تأویل هاى این حروف،انطباق آن با حادثه کربلاست.

در روایات است: حضرت زکریا نام ‏پنج تن آل عبا را از جبرئیل فرا گرفت و چون به نام امام حسین‏«ع‏» مى‏رسید،اندوهگین‏ مى‏شد و اشک در چشمش مى‏آمد،اما با نام هاى دیگر،اندوهش مى‏رفت.راز آن را ازخداوند پرسید.خداوند با«کهیعص‏» قصه آن را خبر داد.

«کاف‏»،نام کربلاست،«ها»،کشته شدن عترت طاهره است، «یاء» یزید ستمگر، قاتل حسین‏«ع‏»است،«عین‏»عطش‏حسین‏«ع‏»و«صاد»صبر و مقاومت اوست. زکریا سه روز در مصیبت‏حسین‏«ع‏»گریست‏و از خدا خواست که فرزندى به او عطا کند و با محبت او،آزمایشش کند و آنگونه که‏ محمد«ص‏»را در سوگ فرزندش به داغ نشاند،او را هم داغدار کند.خداوند، یحیى را به‏او عطا کرد. یحیى هم همچون حسین‏«ع‏» شش ماهه به دنیا آمد. (1) میان یحیى بن زکریا و حسین بن على شباهت هاى دیگر نیز وجود دارد.سر هر دو مظلومانه بریده شده و سر هر دو در طشت و طبقى پیش طاغوت زمانشان نهاده شد.

تمامی اولیای خدا حرمت نماز را به بهترین شکل پاس می داشتند و آن را با خلوصی برخاسته از معرفت عمیق اقامه می‌کردند. امام حسین (ع) عبد صالح خدا، تجسم عینی آیات الهی و عارفی کامل بود که همانند پدر و جدش به نماز عشق می ورزید.
در زیارت نامه‌های متعدد آن حضرت که‌ از امام صادق(ع) و امام‌کاظم(ع) نقل شده، آمده است: 'گواهی می‌دهم که تو نماز را برپا ساختی'.
آن حضرت در عرصه کربلا، در همه جا نماز را با جماعت خواند و چهره ملکوتی نماز و شکوه آن را در همه فراز و نشیب‌ها به نمایش گذاشت.
آورده‌اند که او در کربلا نزدیک شب عاشورا، حتی برای اقامه نماز از دشمن مهلت خواست و شب عاشورا تا صبح با فرزندان، برادران و یارانش مشغول نماز و مناجات بود.
راویانی از جبهه عمر سعد نقل کرده اند: صدای زمزمه و ناله آنان همانند آوای بال زنبور عسل شنیده می‌شد، بعضی در رکوع، برخی در سجده، جمعی در حال ایستاده و گروهی نشسته، عبادت می‌کردند.
همین سوز و گداز چنان دشمن را تحت تاثیر قرار داد که ‎ 32نفرشان همان شب به لشگر امام حسین(ع) پیوستند.
امام حسین(ع) هنگام درگیری شدید روز عاشورا، با یاران اندکش نماز ظهر را به جماعت اقامه کرد.
از 'مصعب زبیری' روایت شده است که گفت: 'حسین (ع) با فضیلت و متمسک به دین بود و نماز و روزه و حج او بسیار بود. '
'عقاد' نیز گوید: حضرت علاوه بر نمازهای پنجگانه نمازهای دیگر به‌ جای می‌آورد و علاوه بر روزه ماه رمضان در ماه‌های دیگر هم روزهایی را روزه می‌گرفت و در هیچ سال حج خانه خدا از او فوت نشد مگر آن که ناچار به ترک شده باشد.
در 'مقتل الشمس' در مورد نماز امام حسین (ع) آمده است: 'در عصر روز تاسوعا وقتی دشمن تصمیم گرفت حمله بر لشگریان امام حسین (ع) را آغاز کند، ایشان به برادرش اباالفضل(ع) فرمود: به سوی آنان برو و اگر می‌توانی کار را به فردا واگذار، تا امشب را به نماز و نیایش و طلب آمرزش از خدا سپری کنیم، خدا می‌داند که من نماز، تلاوت قرآن، بسیاری دعا و درخواست آمرزش را دوست دارم'.
درجای دیگر از مقتل ‌الشمس آمده است: 'ابوثمامه عمر و بن عبدالله صائدی' چون قتل پی درپی یاران را دید، به حسین(ع) عرض کرد: یاابا عبدالله (ع) فدایت شوم! این لشگر به تو نزدیک شده‌اند، اما تا ما کشته نشویم تو را نکشند، من دوست دارم و اگر خدا بخواهد نماز را که اینک وقت آن رسیده است، برپای دارم و آن گاه نزد خدا روم.
حسین (ع) فرمود: نماز را یادآور شدی، خدا تو را از نمازگزاران قرار دهد، آری اول وقت است. از اینان بخواهید ازما دست بردارند تا نماز بخوانیم.
چون این پیام به دشمن رسید، 'حصین بن تمیم' گفت: نماز شما قبول نیست. 'حبیب بن مظاهر' پاسخ داد: به گمان تو نماز خاندان پیامبر قبول نیست؟ ولی نماز می‌خواره‌ای چون تو قبول است؟
امام (ع) به 'زهیر بن قین' و 'سعید بن عبدالله حنفی' دستور داد، از هجوم دشمن پیشگیری کنند، سپس آن حضرت نماز ظهر را با نیمی از یارانش به پا داشت و چون در محاصره دشمن بود، نماز خوف به‌جا آورد.
گفته‌اند، 'سعیدبن عبدالله حنفی' جلوی امام حسین(ع) ایستاد و خود را هدف تیرهای دشمن قرار داد. او پیوسته از امام نگاهبانی می‌کرد. به گونه‌ای که حسین (ع) به هر سو که می‌گردید، او پیش رویش خویشتن را سپر می‌ساخت تا هنگامی که بر اثر تیرهای بسیار توانش را از دست داد و بر زمین افتاد و در این حال می‌گفت:
پروردگارا! لعنت عاد و ثمود را بر آنان بفرست و پیامبرت را از جانب من سلام برسان و آنچه از درد و زخم را که به من رسیده است، به او ابلاغ کن، که من در یاری فرزند دختر پیامبرت تنها پاداش تو را خواهانم.
امام حسین (ع) در روز عاشورا هنگام آخرین وداع با اهل بیت (ع) خطاب به خواهرش زینب (ع) فرمود: 'خواهرم! مرا در نماز نافله شب فراموش مکن'.
پیوند امام حسین (ع) با عبادت و نماز یکی از درس‌های آموزنده نهضت سالار شهیدان است به‌گونه‌ای که ظهر خونین عاشورا، برای همیشه، همراه با کلمه نورانی 'نماز' در خاطر تاریخ مانده است.